قطع ارتباط با افراد سمی
گذراندن وقت با خانواده اغلب یکی از مهمترین بخشهای زندگی روزمره است. با این حال، این زمان میتواند به همان اندازه استرسزا باشد، به ویژه اگر افراد خاصی از اقوام به جمع دعوت شوند (میدانید چه کسانی). اختلافات در میان افراد طبیعی هست. اما پیش از آنکه به برنامههای خانوادهتان جواب مثبت بدهید یا قطع ارتباط با افراد سمی کنید، مهم است تفاوت میان اختلاف خانوادگی و رابطهی خانوادگی سمی را درک کنید.
اگر آنها همیشه باعث میشوند احساس گناه کنید، ممکن است این یک نشانه هشداردهنده باشد.
روابط ناسالم
وقتی به روابط ناسالم فکر میکنید، شاید یک رابطهی عاشقانه به ذهنتان بیاید. اما روابط سمی فقط عاشقانه نیستند—سم میتواند در هرجایی حضور داشته باشد، از دوستیها و محل کار گرفته تا خانواده. طبق گفته های لیزا مری بابی، دکترای روانشناسی و بنیانگذار مرکز مشاوره و آموزش Growing Self در کلرادو و نویسندهی کتاب «Exaholics: Breaking Your Addiction To An Ex Love». در واقع، «روابط با خانوادهی یک فرد شاید پیچیدهترین روابط باشند زیرا ممکن است مشکلات زیربنایی وجود داشته باشد که برای نسلها آسیبرسان بودهاند.
چه زمانی (و چگونه) باید ارتباط خود را با افراد سمی خانواده قطع کنید؟ طبق نظر درمانگران
داشتن یک پویایی خانوادگی دشوار در کودکی یا در بزرگسالی میتواند به شدت بر سلامت روان و ارزشگذاری فرد نسبت به خود تأثیر بگذارد، این سم میتواند اشکال مختلفی داشته باشد—از جمله بیتوجهی، رهاشدگی عاطفی، یا درخواستهای غیرواقعی—و «میتواند به عزت نفس پایین، استرس و افسردگی منجر شود». هرچه این رفتار طولانیتر ادامه داشته باشد، درمان آن سختتر میشود. «الگوهای سمی از کودکی در گذشته قفل نمیمانند؛ آنها به چالشهایی که امروز با آنها روبهرو هستید تبدیل میشوند». «حتی پویاییهای سمی در بزرگسالی—مانند یک والدین سلطهجو—میتواند به مرور زمان احساس خود شما را تضعیف کند.»
طبق مطالعهای که در سال ۲۰۱۸ توسط دانشگاه پن استیت انجام شد. افرادی که از روابط خانوادگی سمی شفا پیدا نکردهاند ممکن است خود را در روابط عاشقانهی سمی یا ناسالم نیز بیابند. اگر والدین دلسوز به فرزندانشان یاد بدهند چگونه روابط مثبت بسازند و حفظ کنند، احتمال بیشتری وجود دارد که در دوران جوانی روابط سالمتری داشته باشند، «پس اگر این رفتار به شکلی ناسالم از سوی یک عضو خانوادهی سمی به شما مدلسازی شده باشد، ممکن است در روابط عاشقانه دچار مشکل شوید».
در حالی که همه روابط ناسالم ممکن است شناسایی آنها دشوار باشد، در مورد اعضای سمی خانواده معمولاً یک لایهی اضافی از ناباوری وجود دارد. بسیاری از افراد به سختی باور میکنند و میپذیرند که یک عضو خانواده ممکن است به آنها آسیب برساند. هرچند که بستگان مخرب میتوانند اشکال مختلفی داشته باشند، شناخت این افراد ممکن است به شما کمک کند اولین گام برای جدا شدن را بردارید. در ادامه به رایجترین نشانههای یک عضو سمی خانواده و نحوهی بهبودی طبق گفتهی درمانگران میپردازیم.
نشانههای یک عضو سمی خانواده
اغلب، یک عضو سمی خانواده میتواند تمایلات بیرحمانهای مانند پرخاشگری و انتقامجویی داشته باشد—اما مهم است که توجه کنید این لزوماً همان سوءاستفاده نیست. «سمیت در روابط میتواند به صورت ارتباط ناکارآمد، تشدید خشم یا بیاحترامی به یکدیگر ظاهر شود، در حالی که سوءاستفاده به طور سیستماتیک از سوی یک فرد به دیگری اعمال میشود و شامل آسیب عاطفی، جسمی یا روانی است». آموختن تفاوتهای بین این دو رفتار میتواند به شما کمک کندقبل از قطع ارتباط با افراد سمی راهکارها یا مداخلات مناسب را جستجو کنید. اگر شما یا کسی که دوستش دارید در یک رابطهی سوءاستفادهآمیز هستید، اولویت دادن به ایمنی بسیار مهم است. چه یک دوست مورد اعتماد، یک درمانگر، یا یک شماره تماس اضطراری، داشتن کسی که در کنار شما باشد ضروری است، میتوانید از طریق شماره ملی خشونت خانگی کمک و راهنمایی رایگان و محرمانه دریافت کنید.
نشانههایی که یک عضو سمی خانواده ممکن است بر سلامت روان و رفاه شما تأثیر بگذارد، طبق گفتهی درمانگران:
۱. آنها دائماً شما را نقد میکنند.
در حالی که انتقاد سازنده میتواند به رشد شما کمک کند، اگر یک عضو خانواده عادت دارد که انتخابهای زندگی شما، گذشتهتان، یا چیزهایی که خارج از کنترل شما هستند را محکوم کند، این میتواند نشانهای از سم بودن آنها باشد. «دریافت نظرات منفی به صورت منظم، بر تصویر شما از خودتان فشار میآورد زیرا شما شروع به شک در تواناییها و اختیارات خود میکنید». شاید آنها مدام ظاهر فیزیکی شما را قضاوت کنند. یا شاید هوش شما را با زیر سؤال بردن انتخابهای شغلیتان دست کم بگیرند. آنها حتی ممکن است تا جایی پیش بروند که رازهای شما را نزد دیگر بستگان آشکار کنند. «این تخریب بیپایان به راحتی باعث میشود فرد احساس بیفایده و ناامن بودن کند، که میتواند منجر به عزت نفس پایین، اضطراب، و حتی افسردگی شود».
۲. آنها از شما حمایت نمیکنند.
دوستان میآیند و میروند، اما وقتی صحبت از خانواده میشود، نباید این سؤال در ذهن شما باشد که آیا آنها از شما حمایت میکنند یا نه. «وقتی یک دوست موفقیت شما را قدر نمیداند یا در زمانهای سخت از شما حمایت نمیکند، ممکن است یک نوع تنهایی و دلشکستگی را ایجاد کند». اما اگر یک عضو خانواده به طور فعال شما را دلسرد کند، شکاف دائمیتری ایجاد میشود که در نهایت میتواند منجر به احساس انزوای بیشتر شود.
در لحظات بزرگ زندگی، شما انتظار دارید که خانوادهتان پشتیبان شما باشند. با این حال، گاهی اوقات انتخابهای شما با ارزشهای آنها همخوانی ندارد—برای مثال، شاید شما هیجانزده باشید که به یک شهر جدید برای یک فرصت شغلی عالی نقل مکان کنید، اما آنها ممکن است بخواهند شما نزدیکتر به خانه باشید. در حالی که یک عضو سالم خانواده از شما حمایت میکند، حتی اگر تصمیم شما را درک نکند، یک عضو سمی به طور فعال نارضایتی خود را ابراز میکند و شما را مجبور به زیر سؤال بردن انتخابتان میکند.
۳. آنها شما را دچار احساس گناه میکنند.
یکی از واضحترین نشانههای سمی بودن، تلاش یک عضو خانواده برای کنترل شماست. باید روشن کرد که اگر یک خویشاوند از روشهایی مانند نظارت بر زمان شما یا محروم کردن شما از نیازهای اساسیتان استفاده میکند، این سوءاستفاده است، نه صرفاً سمی بودن. اما در یک رابطه سمی، یک عضو خانواده ممکن است از احساس گناه برای کنترل شما استفاده کند. «احساس گناه یکی از ابزارهای رایجی است که در اخاذی عاطفی استفاده میشود». «این شامل وادار کردن شما به انجام یا عدم انجام چیزی بر اساس ترس، احساس گرفتار بودن، یا احساس تعهد است. احساس گناه دستکاریشده از شرم برای کنترل احساسات شما و وادار کردن شما به پذیرش خواستههای آنها استفاده میکند.» به عنوان مثال، ممکن است والدین شما به دلیل نرفتن به یک مراسم خانوادگی در آخرین لحظه، وقتی توان مالی سفر ندارید، احساس گناه در شما ایجاد کنند.
داشتن یک عضو خانواده که از احساس گناه و احساسات خود برای تأثیرگذاری بر انتخابهای شما در سطح سمی استفاده میکند، میتواند آزادی و رشد شخصی شما را به شدت محدود کند.
۴. شما در کنار آنها احساس ناراحتی جسمی و عاطفی دارید.
هر زمان که به دلیل حضور یک نفر واکنشهای منفی بدنی داشتید (مثلاً ذهن شما به سرعت شروع به چرخیدن کرد، نفسهایتان سریعتر شد، یا احساس سبکی سر یا تعریق کردید)، این معمولاً یک علامت هشدار است که این فرد باعث ایجاد بیثباتی عاطفی در شما میشود. «این رفتارها [پاسخهای بدنی شما] روشهای مقابله بدن شما با داشتن رابطهای خانوادگی با کسی است که از نظر احساسی ناپایدار است». بدن شما وارد حالت جنگ یا گریز میشود—نشانهای که نشان میدهد اساساً شما در کنار این شخص احساس آرامش نمیکنید.
چگونه با یک فرد خانوادگی سمی برخورد کنیم؟
اگر یک رابطه خانوادگی ناسالم به سوءاستفاده تبدیل شده است، معمولاً برای شروع فرایند بهبودی، نیاز است که تماس با آن شخص قطع شود. اما اگر باور دارید که خویشاوند شما میتواند به فردی حمایتیتر و سالمتر تبدیل شود، گامهایی وجود دارد که شما و آنها میتوانید برای رسیدگی به این سمیت بردارید.
از جملات “من” استفاده کنید.
اولین کاری که باید انجام دهید این است که احساسات خود درباره رابطهتان و تأثیری که بر شما گذاشته است، مطرح کنید. وقتی با عضو سمی خانوادهتان درباره مسائل خاص صحبت میکنید، استفاده از جملات “من” میتواند باعث شود که فرد احساس حمله کمتری کند و پذیرای اصلاح باشد. به جای استفاده از زبان اتهامی مانند «تو همیشه…» یا «تو هرگز…»، «مشخصاً درباره کلماتی که شنیدید، رفتارهایی که تجربه کردید صحبت کنید و به وضوح درخواست خود را بیان کنید».«این نوع ارتباط میتواند اطمینان دهد که شخصیت خویشاوند شما مورد حمله قرار نمیگیرد.»
مرزهای مشخصی تعیین کنید و به آنها پایبند باشید.
در طول این گفتگو، قوانین روشنی در مورد آنچه تحمل میکنید و آنچه نمیکنید تعیین کنید. «مرزهای مشخص به جلوگیری از سردرگمی، خشم و/یا ناامیدی در خانواده کمک میکنند که چه چیزی مجاز است و چه چیزی نیست.» مثلاً اگر یک عضو خانواده عادت دارد درباره وزن یا ظاهر شما نظر بدهد، دفعه بعد که با او تماس میگیرید، از همان ابتدا یک حد تعیین کنید تا از درگیری جلوگیری شود: «اگر در تماس بعدی درباره بدنم نظر بدهی، تماس را قطع خواهم کرد.
به درمان خانوادگی مراجعه کنید.
ممکن است شنیده باشید که افراد برای حل مشکلات رابطهای به درمان زوجها مراجعه میکنند. به همین ترتیب، رفتن به درمان با یک عضو خانواده میتواند فضایی امن برای بحث درباره اختلافات مکرر ایجاد کند. «درمان خانوادگی میتواند ارتباط مؤثر را بهبود بخشد و به شناسایی عوامل سمی کمک کند». در طول درمان، خویشاوندان میتوانند دیدگاهها و احساسات خود را درباره مسائل موجود در خانواده مطرح کنند—و این به شناسایی و حل مشاجرات قدیمی کمک میکند که ممکن است به روابط آسیب برسانند. تا زمانی که هر دو طرف مایل باشند حضور پیدا کنند و برای ساختن یک رابطه سالمتر تلاش کنند، درمان میتواند تفاوت بزرگی ایجاد کند.
از روش «سنگ خاکستری» استفاده کنید.
در درمان، مشاور شما ممکن است پیشنهاد دهد که از روش سنگ خاکستری استفاده کنید. این استراتژی رفتاری به معنای انتخاب عدم درگیری با یک فرد منفی یا موقعیت منفی است. «اگر از ناراحت شدن خودداری کنید و طوری رفتار کنید که انگار صحبتهایشان روی شما تأثیری ندارد، آنها با واکنشهای احساسی شما تحریک نخواهند شد». با گذشت زمان، احتمالاً انتقادات یا نظرات آنها کاهش خواهد یافت.
چیزهایی را که نمیتوانید تغییر دهید، بپذیرید.
حتی اگر با کسی رابطه خویشاوندی دارید، به خاطر بسپارید: گاهی اوقات، شما و یک عضو خانواده هرگز در یک مسیر نخواهید بود. بنابراین، مهم است که به خاطر داشته باشید که نمیتوانید یک نفر را تغییر دهید. اگرچه میتوانید درباره نیازها و مرزهای خود صحبت کنید، درمان پیشنهاد دهید، و سعی کنید واکنشهای خود را به رفتارهایشان تغییر دهید، تنها خودشان میتوانند به اندازه کافی تشویق شوند تا رشد کنند. «این کلید یافتن آرامش با کسی است که با شما به طور سمی رفتار میکند». اگر بپذیرید که نمیتوانید رفتار دیگران را کنترل کنید و آنها همچنان به شما بیاحترامی میکنند، ممکن است بخواهید ارزیابی کنید که واقعاً چقدر برای شما مهم هستند.
چه زمانی (و چگونه) باید روابط را قطع کنید؟
اگر تمام این راهحلها—تعیین مرزها، مراجعه به درمان، ارتباط صریح—و هیچچیز تغییر نکرد، بهترین گزینه ممکن است قطع رابطه با این شخص باشد. «ضروری است که از خود محافظت کنید و درک کنید که گاهی اوقات، بودن در چنین رابطهای، چه خانوادگی و چه عاشقانه، بیشتر آسیب میرساند تا کمک کند».
زمانی که تصمیم به قطع رابطه میگیرید، چه کاری انجام دهید؟
حتی اگر فردی از اعضای خانواده شما باشد، این به این معنا نیست که باید رفتاری را تحمل کنید که در جاهای دیگر زندگیتان آن را تحمل نمیکنید. اینطور فکر کنید: اگر قرار نبود با کسی نسبت خانوادگی داشته باشید و هیچگونه احساس تعهدی نداشتید، آیا باز هم با او وقت میگذراندید؟ اگر پاسخ منفی است، احتمالاً آن شخص سمی است. روابط از هر نوعی باید به زندگی شما اضافه کنند، نه اینکه انرژی شما را تخلیه کنند، بابی اضافه میکند.
اما قطع روابط با هر فردی، بهویژه اعضای خانواده، تصمیمی حساس است که باید با نهایت دقت انجام شود. این کار میتواند چالشبرانگیز باشد. «اگر احساس میکنید به خاطر سن آن فرد، باورهای اجتماعی درباره پیوندهای خانوادگی، یا حتی حس وفاداری که در طول زمان ایجاد میشود، موظف به ادامه رابطه هستید، قطع ارتباط با افراد سمی ممکن است بهویژه دشوار باشد». با این حال، اگر کنار گذاشتن این ارتباط باعث ایجاد آرامش درونی و بهبود سلامت عاطفی شما می شود، این انتخاب بسیار سالم و مناسبی خواهد بود.
اگر احساس میکنید که این تصمیم درستی برای شما است، در اینجا چند گام آورده ایم تا این فرایند تا حد امکان روان پیش برود:
۱. لیستی از مزایا و معایب رابطه خود تهیه کنید.
یک لیست از مزایا و معایب میتواند به شما کمک کند که تعیین کنید آیا این شخص باید در زندگی شما باشد یا خیر.همچنین میتوانید مشخص کنید چه تغییراتی لازم است تا رابطه سالمی برقرار شود. «سپس ارزیابی کنید، آیا این چیزی است که میتوانید به دست آورید، یا باید بپذیرید که نمیتوانید دیگران را تغییر دهید و ادامه دهید؟». ممکن است بخواهید این لیست را به یک درمانگر یا یک فرد بیطرف نشان دهید که میتواند به شما کمک کند امکانپذیری تغییر رابطه را ارزیابی کند.
۲. اگر تصمیم به قطع رابطه گرفتید، حمایت دریافت کنید.
قطع ارتباط با افراد سمی میتواند واکنشهای پیچیدهای از سوی خانوادهتان به همراه داشته باشد. بنابراین، برای آمادگی در برابر هرگونه انتقاد یا مخالفت، مطمئن شوید که سیستم حمایتی شما قوی و قابل اعتماد است. «کمک دوستان معتمد، اعضای خانوادهای که شما را درک میکنند، و درمانگرانی که بهترین منافع شما را در نظر دارند را بیابید».
۳. اگر ممکن است، ارتباط را کاملاً قطع کنید.
در این مرحله، احتمالاً رفتار سمی آن شخص به یک عامل بزرگ استرس و چالش در زندگی شما تبدیل میشود. بنابراین، در تصمیم خود به قطع رابطه و عدم تماس قاطع باشید—و اگر به شما کمک میکند، خودتان (و آن شخص) را یادآوری کنید که این میتواند موقتی باشد.
برای مطالب بیشتر وبلاگ نیمگل را مشاهده نمائید.